De Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters stelde medio 2019 een Actieplan Toegankelijkheid op. Dit is de tekst van het plan.
Over NVBF
De Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters (NVBF) is dé brancheorganisatie voor alle bioscopen en filmtheaters in Nederland en heeft als doel collectieve belangenbehartiging, promotie, professionalisering en communicatie in de breedste zin van het woord. Daarnaast is de NVBF de gesprekspartner met overheden, (internationale) organisaties en netwerken op het gebied van exploitatie van bioscopen en filmtheaters. Alle bioscopen en filmtheaters in Nederland zijn aangesloten.
Bewustwording van een toegankelijkere bioscoop en filmtheater
De NVBF onderschrijft het belang van het vergroten van bewustzijn over toegankelijkheid en toegankelijkheid zelf onder exploitanten en werknemers. Een beperking wordt immers pas een belemmering als er helemaal geen rekening mee gehouden wordt. Het VN-verdrag Handicap heeft als doel het bevorderen, beschermen en waarborgen van de mensenrechten van mensen met een beperking. Iedereen zou in hun vrije tijd zonder allerlei obstakels moeten kunnen genieten van een bioscoop- of filmtheaterbezoek. Dit sectorplan bevat daarom concrete maatregelen om het bewustzijn over toegankelijkheid onder exploitanten en werknemers te vergroten. Het bevat daarnaast projecten die de toegankelijkheid bevorderen. MKB-Nederland en VNO-NCW organiseren een maatschappelijk overleg VN-verdrag, waarin zowel brancheorganisaties als de Alliantie voor Inclusie deelnemen. NVBF neemt deel aan dit maatschappelijk overleg. Ook de activiteiten die de brancheverenigingen reeds op eigen initiatief uitvoert/uitvoerde zijn in dit sectorplan opgenomen.
Het doel van dit sectorplan is:
1. Exploitanten bewust blijven houden van hindernissen voor mensen met een beperking.
2. De keuzemogelijkheden voor personen met een handicap verruimen.
3. Inclusief denken in de sector bevorderen.
Door aan deze doelen te werken, zullen bioscopen en filmtheaters geleidelijk meer algemene toegankelijkheidsvoorzieningen treffen waarvan iedereen gebruik kan maken. Duidelijke communicatie, de juiste behandeling en voldoende aandacht voor mensen met een beperking voorziet ook in een belangrijke immateriële behoefte.
Winst
Niet alleen bezoekers met een beperking profiteren van een toegankelijkere bioscoop of filmtheater, maar ook bezoekers zonder beperking, zoals bezoekers met een kinderwagen of rollator. Een toegankelijk bedrijf is klantvriendelijk voor een breed publiek. Zeker 15% van de Nederlandse samenleving heeft een vorm van een beperking. Bovendien groeit ook de groep ouderen in Nederland snel. Wanneer deze mensen een bioscoop of filmtheater gemakkelijk kunnen binnengaan, eenvoudig gebruik kunnen maken van het aanbod, worden ze al snel vaste klant. Dit betekent winst op twee vlakken: op klantvriendelijkheid en op maatschappelijk gebied.
Winst
Zeker 15% (meer dan 2 miljoen mensen) van de Nederlandse samenleving heeft een vorm van een beperking. Bovendien groeit ook de groep ouderen in Nederland snel. Niet alleen klanten met een beperking profiteren van een toegankelijkere recreatiebranche maar ook klanten zonder beperking, zoals klanten met een kinderwagen of rollator.
Communicatie
Expliotanten en personeel actief benaderen over toegankelijkheid geeft een impuls aan de bewustwording, en verhoogt daarmee de toegankelijkheid. Communiceren over een toegankelijke sector heeft niet alleen tot doel om het thema te agenderen en het bewustzijn te vergroten, maar ook om exploitanten en personeel te informeren, te inspireren en te activeren. MKB-Nederland is een landelijk communicatietraject gestart, waarbij diverse brancheorganisaties aangesloten zijn. Met de website www.mkbtoegankelijk.nl zorgt MKB-Nederland voor een centrale plek voor ondernemers, met concrete tips, handvatten en ervaringsverhalen.
MKB-Nederland stuurt de brancheorganisaties ieder kwartaal een communicatietoolkit, met onder meer standaardteksten, verwijzingen naar www.mkbtoegankelijk.nl en communicatietips. De NVBF vertaalt naar de eigen branche én in aanvulling op wat reeds gebeurt, de informatie uit de toolkit verspreiden onder haar leden. Met de sector overschrijdende aanpak en een continue communicatiestroom bereiken de betrokken organisaties de exploitanten en werknemers in de filmtheater- en bioscoopbranche.
De NVBF communiceert reeds actief naar leden over toegankelijkheid door: items op te nemen in de nieuwsbrief en het vakblad, via de website www.denvbf.nl en door middel van bijeenkomsten.
Vakblad
In het vakblad Holland Film Nieuws Magazine is informatie verstrekt over toegankelijkheid. Zo is er in 2018 een artikel gewijd aan bioscoopbezoek voor mensen met een beperking. In het artikel werd toegankelijkheid uitgebreid besproken, gepromoot en ook de technische voorzieningen die in de markt zijn werden beschreven.
Nieuwsbrief
De NVBF informeert haar aangesloten leden sinds 2016 structureel via de digitale nieuwsbrief over toegankelijkheid. Zo worden bioscopen en filmtheaters op de hoogte gebracht van films waarvoor Earcatch beschikbaar is, verslagen over bijeenkomsten over toegankelijkheid worden gedeeld en de NVBF “leeswijzer toegankelijkheid” is via de nieuwsbrief verspreid. Ook worden partijen die de toegankelijkheid kunnen verbeteren en technische voorzieningen voor mensen met een beperking onder de aandacht gebracht.
Sociale media
De NVBF besteedt aandacht aan het thema via haar sociale mediakanalen. Hiervoor kan zij gebruik van generieke informatie van het programma MKB Toegankelijk, aangevuld met eigen sectorspecifieke content (zoals voorbeelden en checklists).
Week van de Toegankelijkheid 2019
Tijdens de Week van de Toegankelijkheid laten maatschappelijke organisaties zien hoe belangrijk het is dat mensen met een beperking kunnen meedoen. Er wordt aangesloten op initiatieven vanuit het programma MKB Toegankelijk rondom deze week. In 2019 vindt de Week van de Toegankelijkheid van 7 t/m 11 oktober plaats.
Promotie voorzieningen en tools
De NVBF zal de ontwikkelde en nog te ontwikkelen producten en voorzieningen (Sennheiser systeem, Earcatch, Zelfscan Digitale toegankelijkheid, MKB-Tool Drempelhulp) verspreiden onder haar leden, o.a. op basis van eigen tools en communicatietoolkits van MKB Toegankelijk.
Concrete projecten
1. Leeswijzer toegankelijkheid
De NVBF heeft een leeswijzer toegankelijkheid ontwikkeld om leden ‘wegwijs’ te maken in wat wettelijk, op dit moment, is voorgeschreven; wat de bioscoopbranche tot op heden heeft gedaan met het onderwerp ‘toegankelijkheid’ en wat de mogelijkheden zoal zijn. De leeswijzer beschrijft de totstandkoming en implementatie van het VN-verdrag, het Bouwbesluit 2012 met voor gebouwen met een bijeenkomstenfunctie en de Arbocatalogus voor het Bioscoopbedrijf (BHV)) in relatie tot de mindervalide bezoeker en tot slot een aantal relevante elementen uit het handboek voor toegankelijkheid.
Planning leeswijzer
- 2019: De NVBF blijft de leeswijzer onder de aandacht van haar leden brengen.
2. Technische voorzieningen / toegankelijke programmering
De NVBF onderschrijft het belang van toegankelijkheid van de bioscoop en draagt onderstaande voorzieningen die bezoekers met een beperking in staat stellen om van een bioscoopbezoek te genieten, een warm hart toe.
Bezoekers met een gehoorbeperking
Door middel van technische voorzieningen als ‘de ringleiding’ of het systeem van Sennheiser kunnen bezoekers met een gehoorbeperking toch genieten van een voorstelling.
- Ringleiding: Een ringleiding zorgt ervoor dat slechthorenden met hun hoortoestel het geluid kunnen horen zonder storende omgevingsgeluiden.
- Sennheiser systeem: Met het cinema connect systeem van Sennheiser kunnen bezoekers door middel van een app op een smartphone of Ipad het geluid naar hun eigen behoeften aanpassen. Daarnaast kan het geluid verstuurd worden naar een koptelefoon of implantaat en ook kunnen ondertitels getoond worden.
Bezoekers met een gezichtsbeperking
- Audiodescriptie is een techniek waarbij een stem beschrijft wat er in beeld te zien is. Dit biedt bezoekers met een gezichtsbeperking een optimale filmbeleving. Er zijn verschillende Audiodescriptie aanbieders zoals Sennheiser (cinema connect systeem), Earcatch, en DCP.
De NVBF verspreidt tevens de handleiding van Earcatch voor bioscopen en filmtheaters en (kassa)medewerkers onder haar leden.
Planning technische voorzieningen
- 2019: De NVBF blijft het belang van technische voorzieningen onder de aandacht van haar leden brengen.
3. Campagne ‘Samen naar de bios’ en oproep
In 2015 ondersteunde de NVBF Bartiméus (expertise-organisatie voor mensen met een visuele beperking) in de campagne “Samen naar de bios”. In dit kader verzocht NVBF haar leden om van 1 oktober tot en met 24 december 2015 bezoekers met een audioscriptie applicatie en voucher een tweede gratis bioscoopkaartje te verstrekken. Daarbij werd aan leden een informatie/campagnepakket over audioscriptie aangeboden om zo het kennisniveau te verhogen en de beschikbaarheid van audioscriptie aan bezoekers uit te dragen.
In 2016 vormden Pathé Nederland, Vue Nederland en Kinepolis Group naar aanleiding van het VN Verdrag Handicap een gelegenheidscoalitie, waarin werd afgesproken een gezamenlijke inspanning te leveren om te waarborgen dat het bioscoopbedrijf een gelijke behandeling, service en kwaliteitsniveau kan aanbieden aan Nederlanders met een motorische, visuele, auditieve of verstandelijke beperking. Zij streefden ernaar dat per 1 januari 2017 filmdistributeurs alle Nederlandse gesproken filmtitels zouden voorzien van een Nederlandse audiodescriptie (via de Earcatch app) en Nederlandse ondertiteling (DCP). Gezamenlijk hebben ze drie grote filmdistributeurs aangeschreven.
4. Best practices verzamelen en delen
Een toegankelijke recreatiebranche levert exploitanten en bezoekers veel voordelen op. Vaak hebben kleine aanpassingen al grote impact op de toegankelijkheid en klantvriendelijkheid van een bioscoop. Het is dan ook logisch dat steeds meer exploitanten maatregelen nemen om hun bioscoop of filmtheater toegankelijk te maken. De goede voorbeelden en positieve ervaringen wil de NVBF gebruiken om ook andere exploitanten enthousiast te maken om hun bioscoop/filmtheater toegankelijker te maken. Dit stimuleert andere exploitanten om te onderzoeken wat er in hun bioscoop/filmtheater anders kan en om maatregelen te nemen. Deze verhalen worden gedeeld op www.mkbtoegankelijk.nl.
Planning Best practices
- 2019: Het programma MKB Toegankelijk verzamelt en deelt goede voorbeelden in samenwerking met de NVBF.
5. Checklists en trainingsmateriaal
Checklist voor exploitanten
Toegankelijk en klantvriendelijk zijn, is lang niet altijd kostbaar, ingrijpend of ingewikkeld. Voor exploitanten is een checklist beschikbaar met de belangrijkste aandachtspunten. De checklist is online beschikbaar en linkt door naar relevante uitleg. www.mkbtoegankelijk.nl/checklist
Checklist voor medewerkers
Toegankelijkheid is ook (of misschien wel vooral) een kwestie van klantvriendelijkheid en de juiste bejegening. Hoe kun je als medewerker in een bioscoop of filmtheater goed omgaan met iemand met een beperking? Praktische tips hiervoor staan op www.mkbtoegankelijk.nl/gastvrijheid/tips-voor-retail/. Er is ook een PDF-bestand beschikbaar, zodat exploitanten de checklist kunnen uitprinten voor hun medewerkers.
Digitaal trainingsmateriaal
Het programma MKB Toegankelijk gaat waarschijnlijk digitaal trainingsmateriaal voor ondernemers en medewerkers ontwikkelen in de detailhandel ontwikkelen. Mogelijk is dit ook relevant voor filmtheater en bioscoop exploitanten.
Planning checklists en trainingsmateriaal
- 2019: Uitrol checklists en eventueel trainingsmateriaal onder de achterban verspreiden.
6. Toegankelijkheid winkel- of horecagebied
MKB-Nederland zet met het programma MKB Toegankelijk in op het versterken van toegankelijkheid: op landelijk niveau via brancheactieplannen, en op lokaal niveau via pilots. Bij de lokale pilots wordt onderzocht hoe de toegankelijkheid van een winkel- of horecagebied als geheel kan worden verbeterd, waarbij zowel exploitanten als de gemeente aan de slag gaan. De pilots richten zich niet alleen op de toegankelijkheid van de bedrijven in het gebied, maar ook van de openbare ruimte (bijvoorbeeld parkeren). MKB-Nederland en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) werken nauw samen in dit project. Bij de lokale pilots zijn vertegenwoordigers betrokken van nationale en lokale exploitantenorganisaties, de gemeente en Ongehinderd.
In 2018/2019 vinden vijf lokale pilots plaats in: in Amersfoort, Haarlem, Bussum, Naaldwijk en Ulft. De resultaten van de pilots vormen voorbeelden met een positieve insteek voor andere ondernemers in andere gebieden. In de toekomst zullen de pilots worden uitgebreid.
Planning toegankelijkheid winkel- of horecagebied
- 2019-2022: NVBF werkt mee aan de pilots rond Amersfoort en Haarlem en zal haar leden in en rondom een pilotgebied stimuleren met toegankelijkheid aan de slag te gaan.
7. MKB-tool Drempelhulp
Bioscopen en filmtheaters kunnen een drempel hebben bij de entree. Zelfs een drempel van slechts 2 centimeter kan al een belemmering vormen voor mensen met een beperking en mensen die slecht ter been zijn. Bovendien wordt de groep ouderen snel groter; zij lopen meer risico om te vallen. Goede redenen om drempels in bioscopen en filmtheaters zoveel mogelijk weg te nemen. Een drempelhulp is een hulpmiddel voor het gelijk maken van drempels. Bedrijven kunnen hiermee hun pand toegankelijk maken voor rolstoelen, rollators, kinderwagens, buggy’s en scootmobiels.
Een geschikte drempelhulp kiezen is niet eenvoudig, omdat er verschillende drempels en vele verschillende soorten drempelhulpen zijn. Om exploitanten bij de keuze te ondersteunen, heeft het programma MKB Toegankelijk een MKB-tool Drempelhulp ontwikkeld met informatie die exploitanten op weg helpt. Met deze tool kan de ondernemer bepalen of hij een drempelhulp nodig heeft en welke stappen er ondernomen kunnen worden. De tool vergroot ook de bewustwording van het belang van een drempelvrije branche.
Planning MKB-tool Drempelhulp
- 2019: NVBF brengt MKB-tool Drempelhulp onder de aandacht bij leden. Hiervoor is een speciaal communicatiepakket ontwikkeld.
8. Toegankelijke kassaomgeving
Bezoekers met een beperking kunnen gemakkelijker afrekenen met een draadloos pinapparaat of een apparaat dat aan een lang snoer zit. Een pinapparaat dat vast zit, maakt het voor sommige mensen met een beperking lastig om af te rekenen, omdat er dan weinig bewegingsruimte is. De NVBF brengt de voordelen van een toegankelijke kassaomgeving onder de aandacht van haar leden.
Planning promotie toegankelijke kassaomgeving
Structureel: De NVBF zorgt ervoor dat het belang van een toegankelijke kassaomgeving onder de aandacht van haar leden wordt gebracht.
9. MKB-tool Zelfscan Digitale toegankelijkheid
Miljoenen Nederlanders kunnen niet vanzelfsprekend gebruik maken van websites of webwinkels. Bijvoorbeeld omdat ze slechtziend, blind of kleurenblind zijn. Of omdat ze geen muis kunnen gebruiken. Slechthorende of dove mensen hebben vaak problemen met video’s. Door de vergrijzing wordt deze groep steeds groter. Voor deze mensen is het belangrijk dat de tekst en afbeeldingen worden herkend door screenreaders, er voldoende contrast is tussen kleuren, het lettertype groot genoeg is, video’s ondertiteld zijn en de website bijvoorbeeld ook te bedienen is met enkel het toetsenbord. Investeren in digitale toegankelijkheid, oftewel e-Accessibility, biedt het online bedrijfsleven enorme kansen. Het zorgt voor een verbreding van de klantgroep, met een toegankelijke website kan het bereik van een online retailer maar liefst met 15% worden vergroot. Daarnaast heeft het verbeteren van de digitale toegankelijkheid ook een positief effect op de algehele vindbaarheid, kwaliteit en conversie van een website. Er is veel overlap tussen toegankelijkheid en search engine optimization (SEO, zoekmachineoptimalisatie). Een van de toegankelijkheidseisen is bijvoorbeeld dat afbeeldingen voorzien zijn van een beschrijvende tekst. Dit is niet alleen zinvol voor mensen die een website gebruiken met behulp van screenreader software, maar ook Google leest en vindt de afbeeldingen dan beter. Hoe beter Google begrijpt welke informatie op een website staat, hoe hoger deze verschijnt in relevante zoekresultaten. Bovendien geven reguliere internetgebruikers ook de voorkeur aan een website die voldoet aan toegankelijkheidseisen, een laagdrempelige interface en een logische navigatie. Zo geeft in totaal 69% van de consumenten aan ondertiteling bij video als prettig of noodzakelijk te ervaren.
De Toegankelijkheidsakte
Op 8 november 2018 is in Brussel een akkoord bereikt over de Toegankelijkheidsakte, met een overgangsperiode van 5 jaar. Het doel van deze Europese richtlijn is de toegankelijkheid tot bepaalde producten en diensten voor mensen met een beperking verbeteren. Deze akte verplicht banken, diensten voor personenverkeer en e-commercepartijen om hun websites toegankelijk te maken. Dus ook ondernemers die online diensten en producten aanbieden moeten zorg dragen voor een toegankelijke website.
Zelfscan Toegankelijkheid
Thuiswinkel.org, de brancheorganisatie voor webwinkels, heeft samen met Stichting Accessibility en MKB-Nederland de Zelfscan Toegankelijkheid ontwikkeld. De Zelfscan Toegankelijkheid stimuleert en helpt ondernemers om aan de slag te gaan met hun digitale toegankelijkheid.
De scan werkt op basis van je webadres, je kunt eenvoudig zelf beoordelen of je website of webshop toegankelijk is voor mensen met een beperking, zoals slechtzienden. De zelfscan voert automatisch een aantal tests uit. Binnen enkele seconden zie je welke aandachtspunten er voor je website zijn. Slechts een beperkt deel van de internationale toegankelijkheidscriteria kan betrouwbaar automatisch worden getest. De uitkomsten geven dus geen volledig beeld, maar een indicatie waarmee een ondernemer aan de slag kan. De scan wordt in de toekomst uitgebreid met meer meetpunten, handvatten, tips, en uitgebreidere rapportages.
Planning MKB-Tool Webtoegankelijkheid
- 2019-2022: NVBF informeert haar leden over de zelfscan en ondersteunt de digitale toegankelijkheidscampagne van MKB-Nederland.
10. Ledenbijeenkomsten
Door de jaren heen organiseerde NVBF bijeenkomsten waar toegankelijkheid in de bioscoop onderdeel van uitmaakte. In 2016 bijvoorbeeld was Marianne Dijkshoorn van Welkom – Toegankelijkheid en evenement aanwezig tijdens de ALV om tekst en uitleg te geven over alle facetten van toegankelijkheid. Marianne Dijkshoorn is gecertificeerd (ervarings)deskundige op het gebied van toegankelijkheid van gebouwen en evenementen voor mensen met een beperking. In 2018 gaf Nico Vertommen (Pathé) een presentatie tijdens de ALV over de facilitaire aspecten van toegankelijkheid (gebouw, geluid) en het ‘hoe en waarom’ van het Keurmerk voor toegankelijkheid. Pathé Maastricht is reeds in het bezit van dit keurmerk. Het streven van Pathé is om eind 2019 alle bioscopen te laten voldoen aan het Keurmerk Toegankelijkheid.
11. Assistentiehonden
Assistentiehonden mogen niet meer geweigerd worden in openbare ruimten zoals hotels, restaurants, scholen, bioscopen en filmtheaters. NVBF communiceert tips voor omgang met assistentiehonden. NVBF adviseert haar leden een hulp- en geleidehonden altijd welkom te heten.
Overleggen VN-verdrag met partnerorganisaties
Maatschappelijk overleg
MKB-Nederland en VNO-NCW organiseren een maatschappelijk overleg VN-verdrag, waaraan zowel brancheorganisaties als vertegenwoordigers van gehandicapten deelnemen. Dit overleg zal circa twee keer per jaar plaatsvinden. NVBF zal actief deelnemen aan dit overleg. Doelen van dit overleg zijn:
- Bespreken voortgang actieplannen
- Uitwisseling best practices en valkuilen
- Bespreken voortgang lokale projecten
- Bespreken activiteiten projectbureau
- Afspraken maken
Klankbordgroep lokale pilots
Voor de lokale pilots is een klankbordgroep opgericht. Vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, de VNG en de Cliëntenorganisaties nemen deel aan deze klankbordgroep. De Klankbordgroep denkt mee over de voortgang en opbrengsten van de pilots. Daarnaast activeren en stimuleren de klankbordgroepleden de eigen achterban om bij te dragen aan de pilots. De frequentie van de klankbordgroepvergaderingen is afhankelijk van de fasering van de pilots. Voorlopig wordt uitgegaan van viermaal per jaar. De NVBF zal deelnemen aan de klankbordgroep voor de pilots waarbij zij betrokken is.