De Nederlandse Brood- en banketbakkers Ondernemersvereniging (NBOV) stelde in het najaar van 2019 een Actieplan Toegankelijkheid op. Dit is de tekst van het plan.
Over NBOV
De Nederlandse Brood- en banketbakkers Ondernemersvereniging (NBOV) zet zich in voor ondernemers in de ambachtelijke (banket)bakkerij, op alle onderwerpen rondom ondernemerschap, werkgeverschap en vakmanschap. Dit doet de NBOV door middel van advies op maat, collectieve dienstverlening, praktische hulpmiddelen, snelle informatievoorziening en voorlichtings- en ontmoetingsmomenten. Hiermee ondersteunt de NBOV haar leden bij de dagelijkse bedrijfsvoering. Ongeveer 1050 ondernemers zijn lid van de NBOV. Zij verkopen op ongeveer 2300 locaties in heel Nederland brood en banket.
Bewustwording van een toegankelijker bakkerij
De NBOV ziet het belang van een toegankelijkere bakkerij; iedereen is immers welkom in de winkel. Klanten met een beperking kunnen echter belemmeringen ervaren. Dit sectorplan bevat daarom concrete maatregelen om het bewustzijn over toegankelijkheid onder ondernemers en werknemers te vergroten. Het bevat daarnaast projecten die de toegankelijkheid bevorderen. In dit plan is ook het structureel overleg met de Alliantie voor Inclusie opgenomen. De NBOV neemt deel aan een maatschappelijk overleg georganiseerd door MKB-Nederland en VNO-NCW.
Het doel van dit sectorplan is:
- Ondernemers bewust maken van hindernissen voor mensen met een beperking.
- De keuzemogelijkheden voor personen met een handicap verruimen.
- Inclusief denken in de sector bevorderen.
Door aan deze doelen te werken, zullen winkels geleidelijk meer algemene toegankelijkheidsvoorzieningen treffen waarvan iedereen gebruik kan maken. Duidelijke communicatie, de juiste behandeling en voldoende aandacht voor mensen met een beperking voorziet ook in een belangrijke immateriële behoefte.
Winst
Niet alleen klanten met een beperking profiteren van een toegankelijkere bakkerij, maar ook klanten zonder beperking, zoals klanten met een kinderwagen of rollator. Een toegankelijk bedrijf is klantvriendelijk voor een breed publiek. Zeker 15% van de Nederlandse samenleving heeft een vorm van een beperking. Bovendien groeit ook de groep ouderen in Nederland snel. Wanneer deze mensen een winkel gemakkelijk kunnen binnengaan, eenvoudig gebruik kunnen maken van de producten en diensten en zich welkom voelen, worden ze al snel vaste klant. Dit betekent winst op twee vlakken: op klantvriendelijkheid en op maatschappelijk gebied.
Communicatie
Ondernemers en personeel actief benaderen over toegankelijkheid geeft een impuls aan de bewustwording, en verhoogt daarmee de toegankelijkheid. Communiceren over een toegankelijke sector heeft niet alleen tot doel om het thema te agenderen en het bewustzijn te vergroten, maar ook om ondernemers en personeel te informeren, te inspireren en te activeren. MKB-Nederland zal een landelijk communicatietraject starten, waarbij diverse brancheorganisaties aangesloten zijn. Met de website www.mkbtoegankelijk.nl zorgt MKB-Nederland voor een centrale plek voor ondernemers, met concrete tips, handvatten en ervaringsverhalen.
MKB-Nederland stuurt de brancheorganisaties ieder kwartaal een communicatiepakket, met onder meer standaardteksten, verwijzingen naar www.mkbtoegankelijk.nl en communicatietips. KNS zal de informatie in samenwerking met MKB-Nederland waar nodig en mogelijk sectorspecifiek maken en verspreiden onder haar leden. Met deze sectoroverschrijdende aanpak en een continue communicatiestroom bereiken de betrokken organisaties de ondernemers en werknemers in de slagersbranche.
Website
De NBOV besteedt op haar website www.nbov.nl aandacht aan het thema met onder andere tips voor een toegankelijke winkel.
Nieuwsbrieven
De NBOV zal via haar online nieuwsbrief Bakkerszaken relevante informatie over toegankelijkheid verspreiden.
Sociale Media
De NBOV besteedt aandacht aan het thema via haar sociale mediakanalen. Hiervoor maakt zij gebruik van generieke informatie van het programma MKB Toegankelijk, aangevuld met eigen sectorspecifieke content (zoals voorbeelden en checklists).
Week van de toegankelijkheid 2018
Tijdens de Week van de Toegankelijkheid laten maatschappelijke organisaties zien hoe belangrijk het is dat mensen met een beperking kunnen meedoen. De NBOV zal in 2018 actief aan deze week deelnemen, bijvoorbeeld door een schouw te organiseren of tips te geven. De concrete activiteiten worden vooraf overlegd met de organisatie van de Week. Er wordt aangesloten op initiatieven vanuit het programma MKB Toegankelijk rondom deze week.
Promotie producten en tools
De NBOV zal de ontwikkelde/te ontwikkelen producten en tools (onder andere MKB-Tool Webtoegankelijkheid, MKB-Tool Drempelhulp, MKB-Tool Toegankelijk Verbouwen) verspreiden onder haar leden, op basis van de communicatietoolkits van MKB Toegankelijk. De NBOV zet hiervoor onder andere de bovengenoemde communicatiekanalen in.
Best practices
Een toegankelijke winkel levert ondernemers en klanten veel voordelen op. Vaak hebben kleine aanpassingen al grote impact op de toegankelijkheid en klantvriendelijkheid van een onderneming. Het is dan ook logisch dat steeds meer ondernemers maatregelen nemen om hun winkel toegankelijk te maken. De goede voorbeelden en positieve ervaringen wil de NBOV gebruiken om ook andere ondernemers enthousiast te maken om hun onderneming toegankelijker te maken. Dit stimuleert andere ondernemers om te onderzoeken wat er in hun winkel anders kan en om maatregelen te nemen. Deze verhalen worden gedeeld op www.mkbtoegankelijk.nl.
Checklists en trainingsmateriaal
Checklist voor medewerkers
Toegankelijk en klantvriendelijk zijn is lang niet altijd kostbaar, ingrijpend of ingewikkeld. Vaak gaat het gewoon om de juiste bejegening. Hoe kun je als medewerker in de detailhandel goed omgaan met iemand met een beperking? De checklist voor bevat waardevolle tips en aandachtspunten. De checklist is in het kader van het programma Alles Toegankelijk samen met organisaties voor gehandicapten opgesteld en is nog steeds actueel. De checklist is een belangrijk hulpmiddel om kennis en bewustwording bij personeel in de detailhandel te vergroten.
Checklist voor ondernemers
Naast de checklist voor medewerkers maakt MKB-Nederland in samenwerking met de NBOV ook een checklist voor ondernemers in de bakkerijsector, uiteraard met de hulp en kennis van de Alliantie. Deze checklist gaat in op algemene voorzieningen voor toegankelijkheid in de sector.
Digitaal trainingsmateriaal
Het programma MKB Toegankelijk ontwikkelt ook digitaal trainingsmateriaal voor ondernemers en medewerkers de detailhandel. Hierbij wordt onderzocht of de e-learningmodule van het afgesloten project Alles Toegankelijk doorontwikkeld kan worden.
Planning checklists en trainingsmateriaal
- Zomer 2018: Trainingsmateriaal ontwikkelen samen met de NBOV en de Alliantie.
- Vanaf najaar 2018: Uitrol checklists en trainingsmateriaal in samenwerking met het programma MKB Toegankelijk.
Toegankelijkheid winkel-/horecagebied
MKB-Nederland zet met het programma MKB Toegankelijk in op het versterken van toegankelijkheid: op landelijk niveau via brancheactieplannen, en op lokaal niveau via pilots. Bij de lokale pilots wordt onderzocht hoe de toegankelijkheid van een winkel- of horecagebied als geheel kan worden verbeterd, waarbij zowel ondernemers als de gemeente aan de slag gaan. De pilots richten zich niet alleen op de toegankelijkheid van de bedrijven in het gebied, maar ook van de openbare ruimte (bijvoorbeeld parkeren). MKB-Nederland en de Vereniging van MKB Nederlandse Gemeenten (VNG) werken nauw samen in dit project. Bij de lokale pilots worden vertegenwoordigers betrokken van nationale en lokale ondernemersorganisaties, de gemeente en Ongehinderd.
Er komen vijf pilots. De resultaten van de pilots vormen voorbeelden met een positieve insteek voor andere ondernemers in andere gebieden. De NBOV werkt mee aan de pilots en zal haar leden in en rondom een pilotgebied stimuleren actief met toegankelijkheid aan de slag te gaan.
MKB-tool Drempelhulp
Veel winkels hebben een drempel bij de entree. Zelfs een onopvallende drempel van slechts 2 cm kan al belemmerend zijn voor mensen met een beperking en mensen die slecht ter been zijn. Bovendien wordt de groep ouderen snel groter en lopen zij meer risico’s om te vallen. Goede redenen om drempels in de detailhandel zoveel mogelijk weg te nemen. Een drempelhulp is een hulpmiddel voor het gelijk maken van drempels. Bedrijven kunnen hiermee hun pand toegankelijk maken voor rolstoelen, rollators, kinderwagens, buggy’s en scootmobiels.
Er zijn veel verschillende drempels en er is een grote diversiteit aan drempelhulpen. De keuze voor een drempelhulp is daarom niet eenvoudig voor een ondernemer. Om winkeliers hierbij te helpen, heeft het programma MKB Toegankelijk een MKB-tool Drempelhulp ontwikkeld met informatie die ondernemers op weg helpt. Met deze tool kan de ondernemer bepalen of hij een drempelhulp nodig heeft en welke stappen hij kan nemen. De tool vergroot tevens de bewustwording van het belang van een drempelvrije detailhandel.
Planning MKB-drempelhulp
- Zomer 2018: Ontwikkeling MKB-Tool Drempelhulp
- Zomer 2018: Toetsen drempelhulp
- Najaar 2018: Start uitrol MKB-tool Drempelhulp
Toegankelijke kassa-omgeving
Klanten met een beperking kunnen gemakkelijker afrekenen met een draadloos pinapparaat of een apparaat dat aan een lang snoer zit. Een pinapparaat dat vast zit, maakt het voor sommige mensen met een beperking lastig om af te rekenen, omdat er dan weinig bewegingsruimte is. De NBOV zorgt ervoor dat het belang van een toegankelijke kassaomgeving structureel onder de aandacht van haar leden wordt gebracht.
Planning kassa-omgeving
Structureel: NBOV zorgt ervoor dat het belang van een toegankelijke kassaomgeving structureel onder de aandacht van haar leden wordt gebracht.
MKB-Tool Webtoegankelijkheid
Het internet is niet meer weg te denken uit het bedrijfsleven. Niet alleen winkelen we massaal online, we reserveren ook overnachtingen en we bestellen maaltijden online. Ook vrijwel alle kleine winkels hebben een website. Het is belangrijk dat webwinkels toegankelijk zijn voor iedereen, zodat ook mensen met een beperking de website kunnen gebruiken.
Een toegankelijke(r) website heeft ook belangrijke voordelen voor ondernemer. De website is een stuk beter vindbaar op Google (die toegankelijk sites beter indexeert). De kwaliteit van de website verbetert, evenals de gebruiksvriendelijkheid voor alle gebruikers. Een toegankelijke site levert meer klanten op. Bovendien is de verwachting dat door de vergrijzing het aantal ouderen met een visuele beperking jaarlijks met 10% toeneemt.
Blinden en slechtzienden werken vaak met screenreaders, die voorlezen wat er op het beeldscherm staat. Dit stelt eisen aan de structuur, indeling en het gebruik van de juiste kopjes. Daarnaast is ook aandacht voor kleurgebruik belangrijk. Een op de tien mannen is bijvoorbeeld kleurenblind. Er bestaan al mondiale en Europese standaarden voor webtoegankelijkheid. Zo moeten alle overheidswebsites in Europa aan de Europese toegankelijkheidsstandaard EN 301 549 voldoen. Voor het midden- en vooral kleinbedrijf is de implementatie van deze standaarden echter te ingewikkeld en kostbaar. Thuiswinkel.org, Stichting Accessibility en MKB-Nederland hebben daarom binnen het innovatieprogramma ShoppingTomorrow een expertgroep e-Accessibility gevormd.
De expertgroep wil onder meer een tool voor MKB’ers ontwikkelen om bewustwording te vergroten en om technische en organisatorische tips en handvatten te geven. Belangrijk hierbij is dat de kosten in verhouding staan tot het doel. Op www.mkbtoegankelijk.nl zijn al veel tips en achtergrondinformatie te vinden waar ondernemers eenvoudig mee aan de slag kunnen.
Planning MKB-tool webtoegankelijkheid
- Mei – december 2018: Ontwikkeling MKB-tool Webtoegankelijkheid door o.m. Thuiswinkel.org, Stichting Accessibility, MKB-Nederland binnen de expertgroep e-Accessibility van ShoppingTommorow.
- Vanaf 2019: de NBOV zal de MKB-Tool Webtoegankelijkheid onder de aandacht van haar leden brengen.
MKB-Tool Toegankelijk verbouwen
Het is effectiever en efficiënter om aanpassingen mee te nemen in een geplande verbouwing, in plaats van deze achteraf door te voeren. MKB-Toegankelijk zal samen met deskundigen uit de achterban een MKB-Tool Toegankelijk Verbouwen ontwikkelen. Deze tool helpt ondernemers die willen verbouwen om keuzes voor toegankelijke aanpassingen te maken. De tool kan bijvoorbeeld een digitale checklist zijn met de belangrijke aandachtspunten. Vragen voor de architect en de aannemer vormen daarnaast het andere uitgangspunt voor de tool. Toegankelijkheid vraagt immers ook bewustwording bij architecten en aannemers.
Planning MKB-tool toegankelijk verbouwen
- Zomer 2018: MKB-Nederland ontwikkelt samen met stakeholders de MKB-Tool Toegankelijk Verbouwen.
- Najaar 2018: de NBOV KNS zorgt voor de uitrol van deze tool bij haar achterban.
Opleiding en training
Bij de Nationale Bakkerij Academie (NBA) kunnen winkelmedewerkers in de bakkerijsector opleidingen en bijscholing volgen. Het trainingsmateriaal over toegankelijkheid past binnen deze trainingen en opleidingen. De NBOV deelt het lesmateriaal met de NBA en zal dit via verschillende on- en offline communicatiekanalen actief onder de aandacht brengen van haar leden.
Planning opleiding en training
- 2019: In afstemming met de NBA wordt het instructiemateriaal aangedragen voor de diverse opleidingen. De NBOV deelt het lesmateriaal met de NBA en zal dit via verschillende on- en offline communicatiekanalen actief onder de aandacht brengen van haar leden.
Maatschappelijk overleg
MKB-Nederland en VNO-NCW zullen een maatschappelijk overleg VN-verdrag organiseren, waarin zowel brancheorganisaties als vertegenwoordigers van gehandicapten zullen deelnemen. Dit overleg zal circa 2 keer paar jaar plaatsvinden. Doelen van dit overleg zijn:
- Bespreken voortgang actieplannen
- Uitwisseling best practices en valkuilen
- Bespreken voortgang lokale projecten
- Bespreken activiteiten projectbureau
- Afspraken maken
De NBOV zal actief deelnemen aan dit overleg.
Klankbordgroep lokale pilots
Voor de lokale pilots wordt een klankbordgroep opgericht. Vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, de VNG en de Cliëntenorganisaties nemen deel aan deze klankbordgroep. De Klankbordgroep denkt mee over de voortgang en opbrengsten van de pilots. Daarnaast activeren en stimuleren de klankbordgroepleden de eigen achterban om bij te dragen aan de pilots. De frequentie van de klankbordgroep vergaderingen is afhankelijk van de fasering van de pilots. Voorlopig wordt uitgegaan van viermaal per jaar. De NBOV zal deelnemen aan de klankbordgroep.